Òrdi
Hordeum vulgare subsp. distichon
Poaceae Graminaceae
Àutri noum : Ouèrdi, Uèrdi, Uèrgi, Uerge.
Nom en français : Orge à deux rangs.
Descripcioun :L'òrdi, eici un òrdi emé dous rèng, se vèi dins li culturo o quàuquis annado à l'après dins lis erme que se pòu samena tournamai soulet. Vèn de la seleicioun
d'à cha pau, d'uno meno d'Africo e d'Asìo que ié dison Hordeum vulgare subsp. spontaneum . Se recounèis à sa longo barbo, si flour esterlo sus li coustat e à sis auriheto à la baso di limbo de fueio sènso péu.
Usanço :L'òrdi èi subretout cultiva dins l'uba de Franço, e di païs veisin, pèr faire de biero. Se n'en servèn peréu pèr abali lou bestiàri. "Samenarès l'uerge que voudrès, ma al garre(t) retournarès, (Sant-Estève -06- J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 219).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 100 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hordeum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Tribu : Triticeae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 8 à 20 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1000 m
Aparado : Noun
Jun à juilet
Liò : Culturo
- Ermas
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Africo-Èst
Ref. sc. : Hordeum vulgare subsp. distichon (L.) Körn., 1882
(= Hordeum distichon L., 1753 )
Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753